Kurkumina z piperyną - czy mają coś ze sobą wspólnego?
Ostryż długi, inaczej nazywany kurkumą jest wieloletnią, kłączową rośliną zielną, która należy do rodziny imbirowatych. W kłączach kurkumy znajduje się kurkumina, czyli organiczny związek chemiczny o szerokim spektrum aktywności biologicznej i farmakologicznej. Suplementy diety zawierające ekstrakt z kurkumy (kurkuminę) oraz ekstrakt z czarnego pieprzu (piperynę) są dzisiaj wyjątkowo popularne, z uwagi na ich szerokie właściwości prozdrowotne i wysoką przyswajalność.
- Co to jest kurkumina?
- Kurkumina - właściwości
- Kurkumina – przyswajalność
- Kurkumina z piperyną – jakie daje efekty?
- Kurkumina - dawkowanie
Co to jest kurkumina?
Kurkumina jest związkiem bioaktywnym zaliczanym do grupy polifenoli (antyoksydantów), który naturalnie występuje w kłączach kurkumy i jest od wieków szeroko stosowany w medycynie ajurwedyjskiej we wspomaganiu leczenia różnych zaburzeń zdrowotnych. Kurkumina jest głównym składnikiem biologicznie aktywnym zawartym w kurkumie (sproszkowanej, żółtej przyprawie indyjskiej), który znajduje się również w suplementach diety. Kurkumina jest substancją rozpuszczalną w tłuszczach, która ma intensywną pomarańczowo-żółtą barwę, dzięki czemu jest używana przez producentów żywności jako dodatek do produktów spożywczych (barwnik) oznaczony symbolem E100.
Kurkumina - właściwości
Kurkumina jest związkiem, który wykazuje wszechstronne właściwości prozdrowotne i terapeutyczne. Wykazano, iż kurkumina ma działanie przeciwutleniające, przeciwrodnikowe, przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe, przeciwproliferacyjne (tj. hamujące podziały komórkowe), przeciwbólowe, przeciwcukrzycowe, przeciwnowotworowe, przeciwmiażdżycowe, przeciwdepresyjne, przeciwlękowe, hepato- i neuroprotekcyjne oraz immunostymulujące.
Przeprowadzone badania pokazały, że kurkumina może przyczyniać się do obniżenia stężenia cholesterolu całkowitego, lipoprotein o niskiej gęstości LDL (tzw. „złego” cholesterolu) oraz triglicerydów we krwi, a już zwłaszcza u osób z zaburzeniami lipidowymi. Poza tym kurkumina może zmniejszać stężenie glukozy we krwi na czczo i poziom hemoglobiny glikowanej (HbA1c), jak również obniżać wartość wskaźnika insulinooporności HOMA-IR u pacjentów w stanie przedcukrzycowym. Kurkumina może zwiększać wrażliwość tkanek na insulinę, dzięki czemu może chronić przed wystąpieniem insulinooporności i cukrzycy typu 2.
Kurkumina ma dobrze udokumentowane właściwości przeciwzapalne. Dowiedziono, iż regularne stosowanie kurkuminy przyczynia się do zmniejszenia stężenia markerów stanu zapalnego, takich jak białko C-reaktywne (CRP), interleukina 1 (IL-1), interleukina 6 (IL-6) oraz czynnik martwicy nowotworów typu alfa (TNF-alfa). Z aktualnych badań wynika, że kurkumina może działać terapeutycznie w wielu schorzeniach cywilizacyjnych i przewlekłych, a mianowicie chorobach sercowo-naczyniowych, neurodegeneracyjnych, nowotworowych, kostno-stawowych oraz otyłości, depresji, cukrzycy i nieswoistych zapaleniach jelit (zwłaszcza wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego).
Suplementacja kurkuminą może również wspomagać proces odchudzania u osób z nadmiernym stopniem otłuszczenia ciała. Zgromadzone dowody naukowe wskazują, że stosowanie kurkuminy w dawce co najmniej 1000 mg na dobę przez okres minimum dwóch miesięcy może mieć pozytywny wpływ na redukcję masy ciała, obwodu talii (otyłości brzusznej) oraz zawartości trzewnej tkanki tłuszczowej, które są silnie związane z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby.
Kurkumina – przyswajalność
Kurkumina jest organicznym związkiem chemicznym, który jest rozpuszczalny w tłuszczach, lecz nierozpuszczalny w wodzie. Z tego powodu kurkumina jest niestety słabo przyswajalna przez organizm człowieka. Wyniki badań doświadczalnych na modelach zwierzęcych wykazały, że przyswajalność kurkuminy wynosi zaledwie 1%. Jak zatem widać, jednym z głównych problemów związanych z doustnym stosowaniem kurkuminy jest jej niska biodostępność, która wydaje się być spowodowana nie tylko słabym wchłanianiem, lecz także szybkim metabolizmem i szybką ogólnoustrojową eliminacją. W ostatnich latach zostało opracowanych kilka metod w celu poprawy wchłaniania kurkuminy z przewodu pokarmowego. Dwie najbardziej skuteczne i najczęściej zalecane metody zwiększające jelitowe wchłanianie kurkuminy to łączenie kurkuminy z piperyną (ekstraktem z czarnego pieprzu) oraz łączenie kurkuminy z lipidami. Dowiedziono, że spośród wielu komercyjnych suplementów diety zawierających kurkuminę, najwyższą przyswajalnością cechował się preparat będący micelarną formą kurkuminy.
Kurkumina z piperyną – jakie daje efekty?
W celu poprawy jelitowego wchłaniania kurkuminy zaleca się ją przyjmować razem z piperyną, czyli głównym bioaktywnym składnikiem czarnego pieprzu, ponieważ takie połączenie wiąże się ze wzrostem biodostępności kurkuminy aż o 2000%. Zaleca się, aby łączyć kurkuminę z piperyną w następujący sposób: 500 mg kurkuminy i 5,0-6,7 mg piperyny trzy razy dziennie, co łącznie daje 1500 mg kurkuminy i 15-20 mg piperyny na dobę. Literatura fachowa sugeruje również, że w niektórych przypadkach wysokie dawki kurkuminy w zakresie od 2000 do 4000 mg na dobę mogą wymagane w celu zwiększenia jej biodostępności.
Kurkumina - dawkowanie
Na podstawie dostępnych dowodów naukowych wskazuje się, że kurkumina wykazuje prozdrowotny wpływ na organizm człowieka w dawkach wahających się w zakresie od 500 mg do 3000 mg na dobę. Zarówno wyższy, jak i niższy poziom suplementacji kurkuminą może przynieść wymierne korzyści zdrowotne. Kurkumina powinna być za każdym razem przyjmowana wraz z pożywieniem (np. po śniadaniu).
-
Askari G, Sahebkar A, Soleimani D, et al.: The efficacy of curcumin-piperine co-supplementation on clinical symptoms, duration, severity, and inflammatory factors in COVID-19 outpatients: a randomized double-blind, placebo-controlled trial. Trials. 2022 Jun 6;23(1):472.
-
Pawar KS, Mastud RN, Pawar SK, et al.: Oral Curcumin With Piperine as Adjuvant Therapy for the Treatment of COVID-19: A Randomized Clinical Trial. Front Pharmacol. 2021 May 28;12:669362.
-
Hewlings SJ, Kalman DS.: Curcumin: A Review of Its Effects on Human Health. Foods. 2017 Oct 22;6(10):92.
-
Jakubczyk K, Drużga A, Katarzyna J, et al.: Antioxidant Potential of Curcumin-A Meta-Analysis of Randomized Clinical Trials. Antioxidants (Basel). 2020 Nov 6;9(11):1092.
-
Tabrizi R, Vakili S, Akbari M, et al.: The effects of curcumin-containing supplements on biomarkers of inflammation and oxidative stress: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Phytother Res. 2019 Feb;33(2):253-262.