Darmowa dostawa do Polski od 200 PLN. ✕ Darmowa wysyłka do PL od 200 PLN Wysyłka w ciągu 24h Tania wysyłka zagraniczna Na rynku od 2005 Blog Pomoc
Kategorie Producenci MENU Blog Koszyk

Koszyk jest pusty!

Suplement NAC (N-acetylocysteina) – właściwości zdrowotne i dawkowanie
Łyżka z kapsułkami NAC
19 Cze 2024
Autor: Łukasz Szostko Przeczytano: 148 Komentarze: 0

Całe szczęście, że świadomość o doniosłej roli wątroby z naszym organizmie jest bardzo duża. Wspieranie pracy wątroby to jeden z najczęstszych elementów dbałości o zdrowie. Wskazuje na to duża popularność wszelkich programów detoksyfikujących, diet sokowych i suplementów na wątrobę. W kontekście tych ostatnich NAC jest jednym z najbardziej chwalonych suplementów diety, by wspomagać zdrowie wątroby, przy okazji przynosząc wiele innych korzyści dla zdrowia ogólnego.

NAC – suplement o wszechstronnym działaniu

NAC (N-AcetyloCysteina) to acetylowana forma aminokwasu cysteiny. Ma szerokie zastosowanie i w medycynie, i w profilaktycznej suplementacji. Jedną z podstawowych właściwości jest działanie przeciwuteniające. A to działanie zachodzi na dwa sposoby – pośrednio i bezpośrednio. NAC sam w sobie jest przeciwutleniaczem dzięki obecności grup sulfhydrylowych, które pozwalają mu unieczynniać wolne rodniki – to jest działanie bezpośrednie. Pośrednio natomiast działa poprzez stymulację produkcji glutationu, który jest najważniejszym endogennym przeciwutleniaczem w organizmie.

Jest to bardzo bezpieczna i łatwo dostępna substancja, która od dawna ma zastosowanie medyczne. Acetylocysteinę opatentowano w 1960 roku, a do zastosowania medycznego weszła w 1967 roku.

Wpływ NAC na zdrowie wątroby

Ten wpływ jest bardzo duży. Dostarczając do organizmu cysteiny w acetylowanej formie, wzmacniamy produkcję glutationu (GSH), który jest naszym głównym, endogennym przeciwutleniaczem. Tym samym wspierane są procesy detoksyfikacji oraz poprawia się kontrola stresu oksydacyjnego, poprzez redukcję wolnych rodników. W literaturze fachowej są nawet doniesienia o cytoprotekcyjnej roli NAC w odniesieniu do nowotworów wątroby.

Dowody z badań eksperymentalnych na pacjentach z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby (NAFLD) wykazały, że NAC blokuje gromadzenie się lipidów w wątrobie i zmniejsza markery prozapalne, takie jak IL-6 i IL-1β, TNF-α i NF-κB. Inne badanie na NAFLD, w którym stosowano NAC po 600 mg dwa razy dziennie przez 3 miesiące pokazało, że kuracja NAC skutkowała zmniejszeniem poziomu transaminazy alaninowej (ALAT) i wielkości śledziony w grupie stosującej NAC w porównaniu z pacjentami otrzymującymi witaminę C.

Duże dawki acetylocysteiny (8000 mg na dobę) stosowano w przypadku przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu B. Taka suplementacja była w stanie obniżyć stężenie bilirubiny całkowitej i aminotransferaz oraz zwiększyć aktywność protrombiny u pacjentów.

NAC często wchodzi w skład kompleksowych suplementów diety wspierających wątrobę. Przykłady to:

  • HealthLabs Care DetoxMe
  • NOW Foods Liver Refresh
  • Norsa Pharma Hepaset Pro
  • MyLabs My Pro Detox

Ogółem dla wielotorowego wsparcia wątroby bardzo często NAC łączy się z sylimaryną z ostropestu plamistego oraz z ekstraktem karczocha.

Ratunek na zatrucie Paracetamolem

Acetylocysteina ze względu na jej właściwości bezpośredniego wiązania toksycznych metabolitów acetaminofenu (substancja czynna w Paracetamolu) oraz stymulowania syntezy glutationu stosowana jest ambulatoryjnie w przypadkach jego przedawkowania i chroni przed toksycznym uszkodzeniem wątroby.

Zastosowanie acetylocysteiny w tym celu opisano już w 1977 roku, a szerzej wprowadzono do użycia w 1980 roku, więc jest to praktyka o długiej historii.

Czy pomoże w przeziębieniu?

Acetylocysteina ma działanie mukolityczne. Co to oznacza? Otóż może rozrzedzać wydzieliny w górnych drogach oddechowych. Gdy w toku choroby gromadzi się dużo wydzielin, NAC może zmniejszać ich lepkość i upłynniać, ułatwiając ich odprowadzanie i odkrztuszanie. Dodatkowo wspomaga czynność nabłonka dróg oddechowych. Z tego względu lekarze często zalecają stosowanie leków bez recepty z acetylocysteiną przy infekcjach górnych dróg oddechowych. Jeśli jednak łapie Cię przeziębienie, a akurat masz w domu NAC suplement, to dobrze jest z niego skorzystać.

Wchodząc w szczegóły, działanie NAC na strukturę śluzu ma bezpośredni charakter i polega na rozrywaniu wiązań dwusiarczkowych stabilizujących śluz.

Dzięki powyższym działaniom acetylocysteina jest wykorzystywana przez lekarzy nie tylko przy drobnych przeziębieniach, ale także w ostrym i przewlekłym zapaleniu oskrzeli oraz w mukowiscydozie. Jedna z meta-analiz dotyczyła stosowania NAC w przypadkach przewlekłego zapalenia oskrzeli i POChP i stwierdzono znacznie mniej zaostrzeń w grupie stosującej acetylocysteinę niż w grupie placebo.

Poza hamowaniem objawów okazuje się, że NAC ma też potencjał zmniejszania ryzyka ich wystąpienia. Przeprowadzono podwójnie zaślepione, randomizowane badanie kliniczne, w którym 262 pacjentom podawano 600 mg NAC lub placebo przez 6 miesięcy (zimą), aby określić wpływ długotrwałego stosowania tego suplementu na występowanie i przebieg grypy. Badanie to wykazało, że tylko 25% pacjentów zakażonych wirusem grypy w grupie NAC miało objawy choroby w porównaniu do 79% pacjentów w grupie placebo. Nastąpił znaczny spadek epizodów grypopodobnych, nasilenia i długości czasu pozostawania w łóżku oraz gwałtownego zmniejszenia zarówno miejscowych, jak i ogólnoustrojowych objawów w grupie NAC. Wywnioskowano, że replikacja sezonowych wirusów ludzkiej grypy typu A jest hamowana przez NAC wraz z hamowaniem odpowiedzi prozapalnych wywołanych przez wirusy.

Kobieta wykorzystująca spray do psikania gardła

Dodatkowe korzyści zdrowotne

NAC redukuje stres oksydacyjny, hamuje zapalenia i rozrzedza wydzieliny śluzowe, co jest bardzo uniwersalną kombinacją właściwości. Dzięki takiemu profilowi działań może być pomocny w wielu przypadłościach zdrowotnych, a także stanowi cenny element profilaktyki.

Poza zdrowiem wątroby i górnych dróg oddechowych, w badaniach sprawdzano efektywność NAC w przypadkach:

  • zespołu policystycznych jajników (PCOS),
  • przeciwdziałania nawracającym poronieniom,
  • obniżania ryzyka chorób Alzheimera i Parkinsona,
  • wrzodziejącego zapalenia okrężnicy,
  • neuropatii cukrzycowej,
  • męskiej bezpłodności.

W powyższych przypadkach używano albo sam NAC, albo stosowano go jako uzupełnienie standardowej kuracji, by zwiększyć jej efektywność.

Dawkowanie NAC

W suplementacji stosuje się najczęściej 500-2500 mg NAC dziennie. Przy górnej granicy tego zakresu dawkę dzieli się na 2-3 porcje dziennie.

W przypadku stosowania acetylocysteiny w stanie chorobowym należy zastosować się do zaleceń lekarza. Produkty lecznicze z acetylocysteiną dla dorosłych mają 200 lub 600 mg w porcji.

Suplementy NAC są najczęściej w postaci kapsułek. Ta substancja z natury ma nieprzyjemny zapach i smak, dlatego proszki i tabletki bez powłoki są albo niekomfortowe do stosowania, albo mają sporo substancji dodatkowych, które maskują te nieprzyjemne właściwości.

Skutki uboczne i przeciwwskazania

Najczęściej NAC nie powoduje żadnych skutków ubocznych. Jeśli już jakieś się pojawią, to może to być ból głowy, biegunka lub mdłości. Zawsze warto na początku suplementacji sprawdzić swoją indywidualną wrażliwość, zaczynając od minimalnej możliwej dawki i zwiększając ją dopiero po potwierdzeniu dobrej tolerancji.

Przyjmowanie doustne daje zasadniczo dużo mniej skutków ubocznych niż kuracja z podaniem dożylnym.

Ze względu na możliwość podrażnienia błony śluzowej względnym przeciwwskazaniem do stosowania acetylocysteiny jest choroba wrzodowa żołądka, dwunastnicy, żylaki przełyku, nadreaktywność oskrzeli i stan astmatyczny.