Darmowa dostawa do Polski od 200 PLN. Darmowa wysyłka do PL od 200 PLN Wysyłka w ciągu 24h Tania wysyłka zagraniczna Na rynku od 2005 Blog Pomoc Kategorie Producenci MENU Blog Koszyk

Koszyk jest pusty!

Wapń w organizmie człowieka - dlaczego jest taki ważny?

Grafika z produktami zawierającymi wapń
09 Paź 2024
Autor: Mateusz Durbas Przeczytano: 152 Komentarze: 0

Wapń jest niezwykle ważnym składnikiem mineralnym w organizmie człowieka, występującym głównie w kościach i zębach. Pełni on wiele istotnych funkcji fizjologicznych . Jego niskie spożycie w diecie jest szczególnie problematyczne dla dzieci i młodzieży, ponieważ w tym okresie występuje wysokie zapotrzebowanie na ten pierwiastek, co jest związane z intensywnym rozwojem układu kostnego.

Wapń – jakie pełni funkcje w organizmie?

Wapń jest składnikiem mineralnym, który wywiera ważny wpływ na układ kostno-stawowy ze względu na to, iż jest głównym składnikiem budulcowym kości i zębów. Poza tym w organizmie człowieka bierze udział w krzepnięciu krwi, regulacji gospodarki hormonalnej, aktywacji niektórych enzymów oraz przewodnictwie impulsów nerwowych, a także skurczu mięśni szkieletowych i serca. Na domiar tego zmniejsza przepuszczalność błon komórkowych i pomaga w redukcji wartości ciśnienia tętniczego krwi. Sugeruje się również, że odpowiednie spożycie wapnia w diecie może odgrywać istotną rolę zarówno w profilaktyce, jak i leczeniu takich schorzeń przewlekłych, jak otyłość, cukrzyca typu 2 oraz nowotwory (zwłaszcza sutka, jelita grubego i gruczołu krokowego).

Wapń – jakie są normy?

Zapotrzebowanie organizmu człowieka na wapń zmienia się w zależności od okresu życia i stanu fizjologicznego. Do najważniejszych czynników, które mają istotny wpływ na ustalanie zalecanych norm spożycia wapnia należy: intensywny rozwój układu kostnego w okresie dzieciństwa i adolescencji, zachowanie właściwej masy kostnej w wieku dorosłym, zmniejszenie resorpcji tkanki kostnej u osób starszych oraz utrzymanie prawidłowego poziomu wapnia w kościach i surowicy krwi. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi normami dla populacji Polski, zapotrzebowanie ludzkiego organizmu na wapń na poziomie zalecanego dziennego spożycia (RDA) kształtuje się następująco:

  • Dzieci od 1 do 3 roku życia – 700 mg,
  • Dzieci od 4 do 9 roku życia – 1000 mg,
  • Chłopcy i dziewczęta od 10 do 18 roku życia – 1300 mg,
  • Mężczyźni od 19 do 65 roku życia – 1000 mg,
  • Kobiety od 19 do 50 roku życia – 1000 mg,
  • Kobiety w wieku lat 51 i powyżej – 1200 mg,
  • Mężczyźni w wieku lat 66 i powyżej – 1200 mg,
  • Kobiety ciężarne oraz karmiące piersią do 19 roku życia – 1300 mg,
  • Kobiety ciężarne oraz karmiące piersią powyżej 19 roku życia – 1000 mg.

Produkty bogate w wapń

Mleko i przetwory mleczne, takie jak jogurty, kefiry, maślanki oraz sery miękkie i twarde stanowią główne źródło dobrze przyswajalnego wapnia w diecie mieszkańców krajów wysoko rozwiniętych gospodarczo. Inne przykładowe źródła pokarmowe obejmują sardynki, szproty, nasiona roślin strączkowych (np. fasola biała, soja), zielone warzywa (np. brokuły, kapusta chińska, natka pietruszki, szpinak i jarmuż), suszone owoce (np. figi, morele), orzechy (np. laskowe, włoskie, pistacjowe), migdały, nasiona (np. sezamu, maku i słonecznika), pestki dyni, amarantus, żywność wzbogaconą w wapń (np. tofu, bezcukrowe napoje roślinne) oraz wysokozmineralizowane wody.

Produkty zawierające wapń: nasiona, ser, warzywa i inne

Przyswajalność wapnia

Szacuje się, że przyswajalność wapnia z pokarmów waha się w zakresie od 10 do 40% i w dużym stopniu zależy od składu diety. Do czynników, które zwiększają wchłanianie tego minerału z przewodu pokarmowego zalicza się witaminę D, niektóre aminokwasy, laktozę i pochodzące z mleka fosfopeptydy kazeinowe. Zaś do składników pokarmowych zmniejszających absorpcję wapnia w końcowym odcinku przewodu pokarmowego należy kwas szczawiowy, kwas fitynowy, nierozpuszczalne frakcje błonnika pokarmowego oraz wysoka zawartość tłuszczu i fosforu.

Nadmiar wapnia w organizmie

Nadmiar wapnia w organizmie człowieka może występować przede wszystkim w sytuacji, gdy dochodzi do długotrwałego przyjmowania leków i/lub suplementów diety zawierających wysokie dawki wapnia (np. powyżej 3000 mg na dobę). Przewlekłe nadmierne spożywanie wapnia z preparatów farmaceutycznych może prowadzić do zwapnienia naczyń krwionośnych oraz zwiększenia ryzyka pojawienia się chorób nerek (np. niewydolności nerek, kamicy nerkowej, zespołu mleczno-alkalicznego), schorzeń sercowo-naczyniowych, raka prostaty, a także zaburzenia wchłaniania składników mineralnych, takich jak żelazo, cynk i magnez.

Wapń – objawy niedoboru

Wyniki dotychczasowych badań sugerują, że spożycie wapnia w populacji Polski jest niskie i wynosi przeciętnie około 600 mg na dobę (dziewczęta i kobiety średnio 539 mg na dzień, natomiast mężczyźni średnio 666 mg dziennie), a więc kształtuje się na poziomie niespełna 60% zalecanego dziennego spożycia. Wśród najczęstszych skutków zdrowotnych długotrwałych niedoborów wapnia w diecie wymienia się:

  • Osteomalację – w wyniku niskiego wysycenia kości wapniem cechują się> one słabą wytrzymałością i odpornością na obciążenie.
  • Osteoporozę – dochodzi do zmniejszenia gęstości mineralnej kości oraz
    osłabienia struktury i wytrzymałości tkanki kostnej, aw konsekwencji
    zwiększenia ryzyka wystąpienia złamań i urazów.
  • Krzywicę – zaburzenie różnicowania tkanki kostnej i chrzęstnej oraz
    mineralizacji płytki wzrostowej kości długiej i osseiny (tj.
    organicznej substancji międzykomórkowej tkanki kostnej odpowiadającej
    za elastyczność i wytrzymałość koścca) u dzieci.
  • Tężyczkę – zespół objawów, który charakteryzuje się występowaniem
    bolesnych skurczów i/lub drżeń mięśniowych oraz nieprzyjemnych
    mrowień (parastezji – dobrze znanych entuzjastom suplementacji
    beta-alaniną).
  • Zaburzenia neurologiczne,
  • Nadmierną pobudliwość organizmu,
  • Wzrost ciśnienia tętniczego krwi.