Wszystko na temat tauryny
Tauryna jest niebiałkowym aminokwasem, który powszechnie występuje w tkankach ludzkiego organizmu. Największe ilości tauryny znajdują się w mięśniu sercowym i siatkówce oka, a nieco mniejsze w mózgu, jelitach, nerkach i mięśniach szkieletowych. Tauryna jest związkiem, który pełni wiele różnych funkcji w organizmie człowieka i może wykazywać szerokie właściwości prozdrowotne.
- Tauryna – właściwości
- Tauryna – źródła pokarmowe
- Tauryna – dawkowanie
- Tauryna – niedobór
- Suplementacja tauryny – czy jest bezpieczna?
Tauryna – właściwości
Tauryna jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego, jak również rozwoju i aktywności czynnościowej mózgu, siatkówki oraz mięśni szkieletowych. Tauryna uczestniczy w produkcji kwasów żółciowych, wspomaga system obrony antyoksydacyjnej organizmu, stabilizuje błony komórkowe oraz zmniejsza stan zapalny. Poza tym tauryna wpływa na metabolizm energetyczny, stężenie glukozy i lipidów we krwi oraz regulację poziomu jonów wapnia i jonów sodu w komórkach. Wykazano, iż tauryna wykazuje właściwości antyoksydacyjne, ergogeniczne (zwiększające zdolności wysiłkowe u osób regularnie uprawiających sport), przeciwnadciśnieniowe oraz hepato- i neuroprotekcyjne.
Z aktualnych badań wynika, iż suplementacja tauryny w dawkach od 1,5 do 6,0 g na dobę może przyczyniać się do znaczącego obniżenia wartości skurczowego i rozkurczowego ciśnienia krwi, przeciętnie o 3 mmHg. Co więcej, stosowanie tauryny w dawce od 0,5 do 6,0 g na dzień przez okres od 2 tygodni do 6 miesięcy może skutecznie zmniejszać skurczowe i rozkurczowe ciśnienie tętnicze krwi oraz stężenie cholesterolu całkowitego i triglicerydów we krwi u pacjentów z zaburzeniami metabolicznymi (m.in.: cukrzycą, zapaleniem wątroby, niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby, otyłością, mukowiscydozą, przewlekłym alkoholizmem). Istnieją również przesłanki pozwalające sądzić, że trzymiesięczna suplementacja tauryny w dawce dziennej 6 g (3 razy dziennie po 2 g) może zmniejszyć aktywność enzymów wątrobowych, a mianowicie AspAT i AlAT u pacjentów z przewlekłym zapaleniem wątroby. Mało tego, wyniki badań przeprowadzonych z udziałem kobiet w wieku 33-54 lata wykazały, że jednomiesięczna suplementacja tauryny w dobowej dawce wynoszącej 3 g może prowadzić do zmniejszenia stężenia homocysteiny we krwi.
Dowiedziono również, że suplementacja tauryny w dawkach od 1,0 do 6,0 g na dzień może zwiększać wytrzymałość mięśni podczas wykonywania ćwiczeń o charakterze wytrzymałościowym. Sugeruje się, że suplementacja tauryny może poprawiać nie tylko wydolność tlenową, lecz także wydolność beztlenową (siłę i moc mięśni) i regenerację powysiłkową (zmniejszać DOMS-y) oraz może prowadzić do spadku stężenia wybranych markerów uszkodzenia mięśni szkieletowych (np. kinazy kreatynowej – CK).
Tauryna – źródła pokarmowe
Szacuje się, że przeciętny dorosły człowiek spożywa każdego dnia od 40 do 400 mg tauryny, w zależności od ilości produktów zwierzęcych w diecie. Tauryna znajduje się głównie w pokarmach pochodzenia zwierzęcego, takich jak mięso, podroby, ryby i owoce morza. Do najbogatszych źródeł pokarmowych tauryny należą:
-
Ostrygi – 396 mg/100 g,
-
Łosoś atlantycki – 130 mg/100 g,
-
Wątroba wieprzowa – 89 mg/100 g,
-
Wątroba wołowa – 69 mg/100 g,
-
Tuńczyk - 68 mg/100 g,
-
Wieprzowina - 61 mg/100 g,
-
Jagnięcina – 44 mg/100 g,
-
Wołowina – 43 mg/100 g,
-
Cielęcina – 40 mg/100 g,
-
Dorsz – 31 mg/100 g.
Tauryna znajduje się również w napojach energetyzujących na poziomie 350-400 mg w 100 ml napoju. Poza tym ludzki organizm posiada zdolność do produkcji tauryny w ilości od 50 do 125 mg na dzień. Tauryna jest syntetyzowana w wątrobie i mózgu przy udziale aminokwasów siarkowych (metioniny i cysteiny) oraz witaminy B6.
Tauryna – dawkowanie
Na podstawie dostępnych dowodów naukowych wskazuje się, że optymalna dawka tauryny zapewniająca wymierne korzyści zdrowotne powinna wahać się w zakresie od 1,5 do 6,0 g na dobę. W celu obniżenia wartości ciśnienia skurczowego i rozkurczowego najczęściej zaleca się przyjmować 1,5 g tauryny dziennie, które należy podzielić na trzy mniejsze porcje po 0,5 g. Natomiast, aby poprawić wydolność fizyczną podczas wykonywania ćwiczeń o charakterze wytrzymałościowym należy przyjąć od 1 do 3 g tauryny na 60–120 minut przed rozpoczęciem wysiłku fizycznego, co pozwoli osiągnąć maksymalną biodostępność.
Tauryna – niedobór
Przewlekły niedobór tauryny w diecie człowieka może prowadzić się do wystąpienia zaburzeń funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego (np. depresji, zaburzeń lękowych, nadpobudliwości psychoruchowej), zmian zwyrodnieniowych siatkówki, upośledzenia czynności wątroby oraz dysfunkcji układu krążenia**. Niedobór tauryny w ludzkim organizmie może być spowodowany niskim spożyciem produktów pochodzenia zwierzęcego, które są naturalnie zasobne w taurynę. Stąd też weganie i wegetarianie są szczególnie narażeni na niedobór tauryny, gdyż w ogóle nie dostarczają organizmowi tauryny wraz z pożywieniem. Poza tym niedobór tauryny może wynikać z nieprawidłowego stanu zaopatrzenia organizmu w witaminę B6 i metioninę, przewlekłego stosowania leków przeciwpadaczkowych (zwłaszcza wigabatryny) oraz długotrwałej suplementacji wysokimi dawkami beta-alaniny, która blokuje działanie tauryn.
Suplementacja tauryny – czy jest bezpieczna?
Przeprowadzone badania wykazały, że suplementacja tauryny w dawkach dobowych wynoszących od 0,5 do nawet 10 g, nie wywołuje żadnych negatywnych skutków zdrowotnych. Sugeruje się, że długoterminowa suplementacja tauryny w dawce 3 g na dzień jest całkowicie bezpieczna dla zdrowia człowieka i nie niesie za sobą ryzyka wystąpienia jakichkolwiek działań niepożądanych. Tauryna cechuje się bardzo niską toksycznością, a ustalona średnia dawka śmiertelna (LD-50) dla szczurów wynosi aż ponad 7 g na kg całkowitej masy ciała.
-
Kurtz JA, VanDusseldorp TA, Doyle JA, et al.: Taurine in sports and exercise. J Int Soc Sports Nutr. 2021 May 26;18(1):39.
-
Schaffer S, Kim HW.: Effects and Mechanisms of Taurine as a Therapeutic Agent. Biomol Ther (Seoul). 2018 May 1;26(3):225-241.
-
Jong CJ, Sandal P, Schaffer SW.: The Role of Taurine in Mitochondria Health: More Than Just an Antioxidant. Molecules. 2021 Aug 13;26(16):4913.
-
Bae M, Ahmed K, Yim JE.: Beneficial Effects of Taurine on Metabolic Parameters in Animals and Humans. J Obes Metab Syndr. 2022 Jun 30;31(2):134-146.
-
Guan L, Miao P.: The effects of taurine supplementation on obesity, blood pressure and lipid profile: A meta-analysis of randomized controlled trials. Eur J Pharmacol. 2020 Oct 15;885:173533.
-
Waldron M, Patterson SD, Tallent J, et al.: The Effects of an Oral Taurine Dose and Supplementation Period on Endurance Exercise Performance in Humans: A Meta-Analysis. Sports Med. 2018 May;48(5):1247-1253.